De reden voor de grote prijsverschillen is het allegaartje aan rekenmethoden dat gemeenten hanteren om de prijs te bepalen. De verschillende rekenmethoden leiden tot grote tariefverschillen en geven gemeenten geen enkele prikkel om de kosten van bouwvergunningen dichter bij elkaar te brengen. Vereniging Eigen Huis vindt dat het Rijk de gemeenten daarom moet dwingen om een uniforme rekenmethode te gebruiken. Alleen dan wordt de kostenopbouw van een bouwvergunning inzichtelijk en vergelijkbaar.
Eerdere pogingen van minister Plasterk om gemeenten aan te moedigen gebruik te maken van het 'uniforme kostenmodel' van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) hebben geen enkel resultaat gehad. Nog maar 20% van de gemeenten gebruikt dit model, vorig jaar was dat nog 30%. Van enige harmonisatie van bouwleges is dan ook absoluut geen sprake.
Prijzen fors hoger dan inflatie
Bureau IGG Bointon De Groot onderzocht op verzoek van Vereniging Eigen Huis de prijs van bouwvergunningen. In alle 410 gemeenten is gevraagd naar de vergunningskosten voor een eenvoudige verbouwing van 10.000 euro en voor de bouw van een gemiddelde nieuwbouwwoning met een bouwsom van 130.000 euro (beiden exclusief BTW).
Landelijk gezien stijgen de kosten voor beide bouwvergunningen gemiddeld met respectievelijk 2,5% en 2,1%. Dat is fors hoger dan de inflatie, die dit jaar naar verwachting op circa 1% uitkomt. Gemiddeld kost een vergunning voor een kleine verbouwing 352 euro. Voor de voorgenomen bouw van een nieuwbouwwoning is dit gemiddeld 3.591 euro.
De ondoorzichtige en vaak hoge kosten voor een bouwvergunning zijn onacceptabel, zeker nu verbouwen voor veel huishoudens een betaalbaar alternatief is voor verhuizen. Gemeenten ontmoedigen daarmee burgers die hun een huis willen verbouwen of verbeteren.
Kleine verbouwing kost tussen de 155 euro en 844 euro aan vergunningen
Voor een kleine verbouwing betaalt een huiseigenaar in Valkenswaard en Roermond 155 euro aan gemeentelijke bouwleges, terwijl diezelfde vergunning in Apeldoorn 755 euro kost. Son en Breugel spant de kroon en vraagt 844 euro voor een eenvoudige bouwvergunning.
In de gemeente Zundert ondertussen, stegen de vergunningskosten voor een kleine verbouwing het hardst van 150 naar 500 euro. Dit is een prijsstijging van 233%.
Dat het ook anders kan, bewijst Alphen aan den Rijn. De prijs van een vergunning voor een kleine verbouwing in de Zuid-Hollandse gemeente nam af van 351 euro naar 37 euro - een prijsdaling van 90%. Deze sterke kostenreductie is het gevolg van een politiek besluit om de kosten voor particulieren te verlagen en de deze elders neer te leggen. Dit is ook in Leiden het geval.
Vergunningskosten voor nieuwbouwwoning variëren van 2.097 euro tot 7.588 euro
Castricum schroefde de kosten voor een bouwvergunning voor een nieuwbouwwoning afgelopen jaar het meest op. Zo vraagt de Noord-Hollandse gemeente nu 5.644 euro tegen 3.582 euro vorig jaar. Dit is een prijsstijging van 57%. Grootste daler is de gemeente Oirschot. Hier daalde de prijs voor een bouwvergunning voor een nieuwbouwwoning met bijna 40%: van 3.295 euro naar 1.997 euro.
De hoofdprijs voor een dergelijke bouwvergunning vraagt Eindhoven: maar liefst 7.588 euro. Het minst betaalt u als u in de gemeente Hoogeveen een woning laat bouwen. Hier kost een bouwvergunning 1.789 euro.
* Formeel: 'omgevingsvergunning bouwactiviteit'